به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، آیتالله فاضل لنکرانی پیش از ظهر امروز در مراسم رونمایی از مجموعه مقالات همایش «فقه هنر» که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)برگزار شد، با اشاره به برکات نظام اسلامی در زمینه رشد و فتح باب های جدید در حوزه های علمیه گفت: گام های بسیار خوبی در چند دهه اخیر در ابواب مختلف فقهی برداشته شده است که باید این دستاوردها در قالب همایش یا برنامه های دیگر به مردم، طلاب و دیگران اطلاع رسانی شود.
وی با ذکر این مطلب که تحولات فقهی در حوزه علمیه قم میتواند موضوع یک همایش بزرگ در حوزه علمیه باشد افزود: زمانی که علمای الازهر برای مشاهده و دیدار به مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) آمده بودند از گستردگی فعالیتها در قم تعجب کردند.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، فقه هنر را یکی از عرصه ها و قلمروهای پیشرفت علمی در حوزه دانست و گفت: این مقوله در گذشته جای کاری در حوزه نداشت، ولی امروز خوشبختانه باب فعالیت در این بخش به خوبی باز شده است.
وی بیان کرد: اگر از فقه هنر صحبت می کنیم، باید به دو شکل آن نیز اشاره کنیم؛ نخست فقه موضوعات هنری که شامل شعر،طنز، هنرهای تجسمی، موسیقی، غنا و...است؛ موضوعات هنری است؛ مقصود ما این نیست که حرامها حلال شود، بلکه غرض این است که نگاه دقیق تری به ادله فقهی داشته باشیم.
این استاد حوزه بحث دوم را ادله عناوین هنر ذکر کرد و گفت:در اینجا گاهی عنوان فقیه خود را محور قرار میدهد و به بررسی عنوان میپردازد، ولی دیگر به استقلالی و تبعی بودن عنوان نمیپردازد؛ برخی از مضامین روایات مطابق با یک قاعده است که باید در بیان مضامین روایات به این قواعد اشاره کرد.
آیت الله فاضل لنکرانی با اشاره به بحث غنا گفت: در بحث غنا باید عنوان اصلی را مطرح کرد، زیرا ائمه(ع) مصادیق را با توجه به عنوان بیان کرده‌اند؛ در خصوص شطرنج روایات خاصی داریم، ولی در زمان خود این بحث یک عنوان کلی داشته است.
وی افزود: شطرنج در گذشته مصداق ترویج کفر بوده است و به همین دلیل، در برخی بیانات شطرنج به مثابه کفر بیان شده است؛ حالا باید بیان کرد که این مصادیقی که ائمه مطرح کرده‌اند از چه بابی بوده است؟
این استاد حوزه یادآورشد: نکته دیگر این است که اطلاق و عموم نباید در ادله مطرح شود و به همین خاطر باید به دنبال عنوان کلی برویم؛ عناوین مافوق همیشه به منزله حاکم و مفسر عناوین مادون هستند؛ عناوین مافوق بر عناوین مادون حیثیت تقییدیه دارند.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به حکم حرمت صدای زن، گفت: سوالی مطرح میشود که آیا تنها عنصر حرام بودن این بحث تنها لذت بردن از صدا است یا انتفاع و طمع دیگران؟ اقتضا غریزه از سوی شارع حرام اعلام نمیشود؛ پس مجرد لذت بردن متعارف از یک صدای خوب موجب حرام نمی شود، بلکه باید فوق این امر باشد؛ پس منظور این است که زن به شکلی صحبت کند که مرد را تحریک به حرام کند.
وی اظهارکرد: در بحث فقه هنر علاوه بر عناوین مادون و مافوق به این جنبه نیز توجه داشت که بگوییم اسلام با مطلق لذت موافق است؛ یعنی نباید بیان کنیم که هرچه وارد فاز لذت میشود حرام است.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با ذکر این مطلب که برای بیان حلال و حرام حدود باید به غرایز توجه داشته باشیم تصریح کرد: اگر مردی به زنی سخنی گفت که باعث خنده وی شد، چه حکمی را جاری می کنیم؟ اگر این گونه باشد که کار بسیار سخت میشود، ولی اگر بیان کنیم که اسلام بیان می کند که آنجا که منجر به فساد و مقدمه فساد می شود حرام است مساله حل می شود.
